HOME SEARCH CLUSTER PAGE prev
next TWO COLUMN VIEW

bza264 -- 耕種而食

Text-cluster:
別譯雜阿含: bza264 雜阿含: za0098 SN: SN,I,172 (Kasibhāradvāja) Sn: Sn,012 (Kasibhāradvāja, vv.76-82) Sk(E): Enomoto 1994, no.0098 (Ybhūm, folio 117b1; Bil p. 11.) Sk(E97): Enomoto 1997: 97

bza264

如是我聞:一時佛在王舍城 迦蘭陀竹林


爾時王舍城北有耕作婆羅門,名豆羅闍。爾時世尊於其晨朝著衣持鉢,往至彼所。時婆羅門遙見佛來,即至佛所,白言:

「世尊!我種作人,耕種而食,不從人乞。瞿曇!汝今亦可耕種而食。」

佛言:

「我亦耕種而食。」

時豆羅闍婆羅門即說偈言:

汝自說知耕    未見汝耕時
汝若知耕者    為我說耕法

爾時世尊說偈答言:

吾以信為種    諸善為良田
精進為調牛    智慧為轅[車*鬲]
慚愧為犁具    念為御耕者
身口意調順    持戒為鞅子
耕去煩惱穢    甘雨隨時降
芸耨為善心    大獲善苗稼
趣向安隱處    可以剋永安
吾所耕如是    故得甘露果
超昇離三界    不來入諸有

婆羅門言:

「汝耕,實是耕無上之勝耕!」


婆羅門聞是偈,心生信解,盛滿鉢飲食來用奉佛,佛不受。……(餘如上豆羅闍婆羅門所說。)……(乃至)不受後有。


View TEI-XML Source

tn0099-0098

如是我聞: 一時佛在拘薩羅人間遊行,至一那羅聚落,住一那羅林中。


爾時世尊著衣持缽,入一陀羅聚落乞食,而作是念:

「今日大早,今且可過耕田婆羅豆婆遮婆羅門作飲食處。」

爾時耕田婆羅豆婆遮婆羅門五百具犁耕田,為作飲食。時耕田婆羅豆婆遮婆羅門遙見世尊,白言:

「瞿曇!我今耕田下種,以供飲食,沙門瞿曇亦應耕田下種,以供飲食。」

佛告婆羅門:

「我亦耕田下種,以供飲食。」

婆羅門白佛:

「我都不見沙門瞿曇若犁、若軛、若鞅、若縻、若鑱、若鞭,而今瞿曇說言: 『我亦耕田下種,以供飲食。』 」

爾時耕田婆羅豆婆遮婆羅門即說偈言:

自說耕田者    而不見其耕
為我說耕田    令我知耕法

爾時世尊說偈答言:

信心為種子    苦行為時雨
智慧為時軛    慚愧心為轅
正念自守護    是則善御者
包藏身口業    知食處內藏
真實為真乘    樂住為懈怠
精進為廢荒    安隱而速進
直往不轉還    得到無憂處
如是耕田者    逮得甘露果
如是耕田者    不還受諸有

時耕田婆羅豆婆遮婆羅門白佛言:

「善耕田!瞿曇!極善耕田!瞿曇!」

於是耕田婆羅豆婆遮婆羅門聞世尊說偈,心轉增信,以滿缽香美飲食以奉世尊。世尊不受,以因說偈得故,即說偈言:

不因說法故    受彼食而食

如是廣說,如前為火與婆羅門廣說。

時耕田婆羅豆婆遮婆羅門白佛言:

「瞿曇!今以此食安著何處?」

佛告婆羅門:

「我不見諸天、魔、梵、沙門、婆羅門、天神、世人堪食此食而得安身。婆羅門!汝持此食著無蟲水中,及少生草地。」

時婆羅門即持此食著無蟲水中,水即煙起涌沸,啾啾作聲,如熱鐵丸投於冷水,啾啾作聲。如是彼食投著無蟲水中,煙起涌沸,啾啾作聲。 時,婆羅門作是念:

「沙門瞿曇實為奇特!大德大力,乃令飲食神變如是。」

時彼婆羅門見食瑞應,信心轉增,白佛言:

「瞿曇!我今可得於正法中出家、受具足不?」

佛告婆羅門:

「汝今可得於正法中出家、受具足,得比丘分。」

彼即出家已,獨靜思惟:所以族姓子剃除鬚髮,著袈裟衣,正信、非家、出家學道,……乃至得阿羅漢,心善解脫。



View TEI-XML Source

Kasibhāradvājasuttaṃ

From the VRI Chaṭṭa Saṅgāyana edition. PTS: SN, I, 172. This is part of the text-cluster of BZA (T.100) sutra 264.

Evaṃ me sutaṃ– ekaṃ samayaṃ bhagavā magadhesu viharati dakkhiṇāgirismiṃ ekanāḷāyaṃ brāhmaṇagāme. Tena kho pana samayena kasibhāradvājassa [var] brāhmaṇassa pañcamattāni naṅgalasatāni payuttāni honti vappakāle. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena kasibhāradvājassa brāhmaṇassa kammanto tenupasaṅkami.

Tena kho pana samayena kasibhāradvājassa brāhmaṇassa parivesanā vattati. Atha kho bhagavā yena parivesanā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā ekamantaṃ aṭṭhāsi. Addasā kho kasibhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ piṇḍāya ṭhitaṃ. Disvā bhagavantaṃ etadavoca– “ahaṃ kho, samaṇa, kasāmi ca vapāmi ca, kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmi. Tvampi, samaṇa, kasassu ca vapassu ca, kasitvā ca vapitvā ca bhuñjassū”ti. “Ahampi kho, brāhmaṇa, kasāmi ca vapāmi ca, kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmī”ti. Na kho mayaṃ passāma bhoto gotamassa yugaṃ vā naṅgalaṃ vā phālaṃ vā pācanaṃ vā balībadde vā, atha ca pana bhavaṃ gotamo evamāha– “ahampi kho, brāhmaṇa, kasāmi ca vapāmi ca, kasitvā ca vapitvā ca bhuñjāmī”ti Atha kho kasibhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ gāthāya ajjhabhāsi–

“Kassako paṭijānāsi, na ca passāmi te kasiṃ;
kassako pucchito brūhi, kathaṃ jānemu taṃ kasin”ti.
“Saddhā bījaṃ tapo vuṭṭhi, paññā me yuganaṅgalaṃ;
hirī īsā mano yottaṃ, sati me phālapācanaṃ.
“Kāyagutto vacīgutto, āhāre udare yato;
saccaṃ karomi niddānaṃ, soraccaṃ me pamocanaṃ.
“Vīriyaṃ me dhuradhorayhaṃ, yogakkhemādhivāhanaṃ;
gacchati anivattantaṃ, yattha gantvā na socati.
“Evamesā kasī kaṭṭhā, sā hoti amatapphalā;
etaṃ kasiṃ kasitvāna, sabbadukkhā pamuccatī”ti.
“Bhuñjatu bhavaṃ gotamo. Kassako bhavaṃ. Yañhi bhavaṃ gotamo amatapphalampi kasiṃ kasatī”ti [bhāsatīti (ka.)].
“Gāthābhigītaṃ me abhojaneyyaṃ,
sampassataṃ brāhmaṇa nesa dhammo;
gāthābhigītaṃ panudanti buddhā,
dhamme sati brāhmaṇa vuttiresā.
“Aññena ca kevalinaṃ mahesiṃ,
khīṇāsavaṃ kukkuccavūpasantaṃ;
annena pānena upaṭṭhahassu,
khettañhi taṃ puññapekkhassa hotī”ti.

Evaṃ vutte, kasibhāradvājo brāhmaṇo bhagavantaṃ etadavoca– “abhikkantaṃ, bho gotama…pe… ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gatan”ti.


View TEI-XML Source

This file is part of the Bieyi za ahan (T.100) project at the Dharma Drum Buddhist College.
TEI-XML   Source files coded with TEI.